Budowa somatyczna oraz przygotowanie motoryczne są ważniejszymi determinantami rezultatu sportowego. Podstawowymi miarami wielkości ciała są jego wysokość i masa. Bardzo ważnym kryterium somatycznym w sporcie wyczynowym jest proporcja masy ciała do jego wysokości. Wyrażana jest ona w postaci różnych wskaźników, z których najczęściej stosowanym jest wskaźnik smukłości. Motorykę człowieka określają następujące zdolności motoryczne: siła, szybkość, skoczność, wytrzymałość, gibkość, koordynacja ruchowa. Należy podkreślić, iż wymienione powyżej zdolności motoryczne często funkcjonują współzależenie ze sobą i z innymi czynnikami warunkującymi rezultat sportowy w danej dyscyplinie sportu, czy konkurencji sportowej. Stosowanie prób (testów) sprawności fizycznej jest niezbędną formą badania poziomu motoryki człowieka. W samym założeniu opiera się ono na testowaniu zdolności motorycznych, w prosty i dostępny sposób. Program badań zawodniczek i zawodników SMS obejmował:

1. Podstawowe cechy somatyczne: wysokość ciała, masa ciała. Następnie obliczono wskaźnik smukłości oraz określono typ budowy ciała.
2. Podstawowe zdolności motoryczne :

• SZYBKOŚĆ - bieg na 30 metrów ze startu wysokiego
• SKOCZNOŚĆ - skok w dal miejsca z odbicia obunóż
• SIŁA - rzut piłką lekarską w tył
• GIBKOŚĆ - skłon tułowia w przód w siadzie prostym
• WYTRZYMAŁOŚĆ - Wielostopniowy Test Wahadłowy (tzw. Beep Test)

Koordynacja ruchowa jest bardzo złożoną sferą motoryczności człowieka. Nie ma jednego testu, którym można zbadać poziom w/w zdolności motorycznej, co było powodem, iż nie diagnozowano jej podczas badań.   Uczniowie Szkoły Mistrzostwa Sportowego poddawani są cyklicznym testom motorycznym oraz monitoringowi rozwoju. Pozwalają one na określenie wielu czynników m.in stopnia poczynionych postępów, charakterystykę budowy somatycznej czy określenie poziomu przygotowania motorycznego uczniów SMS. Proces treningu motorycznego obejmuje nie tylko trening praktyczny ale i przygotowanie teoretyczne do niego.  

Dr Piotr Bora

---

Dr Piotr Bora | Doktor nauk o kulturze fizycznej, Trener klasy mistrzowskiej w lekkiej atletyce. Trener-wykładowca Polskiego Związku lekkiej Atletyki. Wychowawca olimpijczyków, medalistów mistrzostw Europy i świata oraz rekordzistów Polski w różnych kategoriach wieku w tej dyscyplinie sportu.